'Een open deur, maar bijna niemand stapt zomaar over de drempel'

Column

Het bouwen van vertrouwen bij stakeholders begint met de bedrijfscultuur. De tone at the top en voorbeeldgedrag van bestuurders en commissarissen zijn daarvoor cruciaal. Talk zonder walk heeft geen zin, stelt Debby Jannink, partner People & Change-praktijk van PwC.  

Vertrouwen staat hoog op de agenda van CEO’s. In het CEO Survey van PwC onderschrijven bijna alle respondenten het belang van een sterke corporate purpose die naar voren komt in de cultuur, waarden en gedragingen van een onderneming. Een bijna even groot deel vindt het (zeer) belangrijk in de bedrijfsvoering rekening te houden met een brede groep stakeholders. Een purpose is het hogere doel van de organisatie, een formulering van het bestaansrecht. Het is het antwoord op de vraag waartoe een organisatie op aarde is, welke waarde deze toevoegt of wenst toe te voegen. Een sterke purpose kan klanten, werknemers en andere stakeholders binden. Een purpose is de basis voor het bouwen van vertrouwen: het kan ervoor zorgen dat stakeholders het gevoel krijgen dat een organisatie vooral hún belang voor ogen heeft. Maar een organisatie kan de purpose alleen waarmaken als de interne organisatie handelt naar de waarden die daaruit voortkomen. Purpose, waarden, gedragingen en aansturing moeten op één lijn liggen

Vertrouwen bouwen begint binnen

Vertrouwen bouwen begint – kortom – binnen, met de eigen bedrijfscultuur. Dit klinkt als een open deur, maar bijna geen enkele organisatie wandelt zonder enige moeite over de drempel. Het is ook ingewikkeld. Cultuur en gedrag worden bepaald door boodschappen die de medewerkers ontvangen over het gedrag dat echt gewaardeerd wordt, dus door wat mensen om zich heen zien gebeuren. Dat zit in objectieve beoordelings- en beloningscriteria, maar misschien nog wel meer in symbolen en beslissingen. Wat zegt het over een onderwerp dat met de mond als zeer belangrijk wordt beleden, maar elke keer van de agenda valt tijdens vergaderingen? En wat betekent het als er geen consequenties worden verbonden aan gedrag dat in strijd is met de kernwaarden? 

Consequente lijn

In de praktijk vragen bestuurders en commissarissen nooit om hulp bij vertrouwen bouwen; ze vragen om hulp bij hun cultuur. En bij doorvragen blijkt heel vaak dat het daar niet helemaal goed gaat: er is te weinig consistentie tussen de boodschappen naar binnen en die naar buiten. Er is geen consequente lijn tussen de tone at the top (‘wij vinden niet alleen de financiële prestaties belangrijk’), de systemen en structuren binnen een bedrijf (bijvoorbeeld het beoordelingsmodel) en de symbolen (wie uiteindelijk promotie krijgt). 

‘Talk’ zonder ‘walk’

Het verankeren van kernwaarden in een organisatie betekent vooral doen wat je zegt. Dat dit eerste vooral geldt voor bestuurders en management is vanzelfsprekend. De tone at the top en het voorbeeldgedrag dat daarbij hoort is cruciaal. Talk zonder walk heeft geen zin. Daar prikken interne en externe stakeholders zo doorheen. En vertrouwen bouwen lukt dan niet.

Vertrouwen bouwen is steeds belangrijker in een wereld waarin alles in beweging is, waar bedrijven (nog) niet weten waar ze over tien jaar staan en stakeholders worstelen met onzekerheden. Van bedrijven wordt wendbaarheid geëist en juist dan is het belangrijk om vertrouwen te hebben in jezelf en dat ook uit te stralen. Dat kun je immers alles aan. Voor meer informatie klik hier.